Sinds de uitbraak van het H5-vogelgriepvirus bij wilde vogels in 2020 houdt dit virus lelijk huis bij wilde vogels in Europa met als gevolg een grote vogelsterfte in de natuur. Naar alle waarschijnlijkheid is het vogelgriepvirus een constante geworden in de wilde vogelpopulaties in Europa, waardoor het vogelgrieprisico het hele jaar door aanwezig blijft. Gezien deze nieuwe epidemiologische situatie wil Natuur en Bos ons informeren over de acties en maatregelen die genomen moeten worden met betrekking tot de wilde vogels.
Meld vogelsterfte op de gratis influenzalijn 0800 99777 en eveneens aan de eigenaar of grondbeheerder
Dode vogels kan je steeds melden aan de (gratis) influenzalijn van het Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen (FAVV) op 0800 99777. Het FAVV beslist dan of de kadavers moeten ingezameld worden voor onderzoek afhankelijk van de locatie, soort en tijdstip. Is een onderzoek nodig, dan zorgt het FAVV ervoor dat een nabij gelegen opvangcentrum voor wilde dieren (VOC) enkele kadavers ophaalt voor analyse.
De grondeigenaar of -beheerder verwijdert de resterende kadavers. Als FAVV meldt dat er voor de kadavers geen analyse nodig is, moet de grondeigenaar of -beheerder alle kadavers verwijderen.
Verwijderen van vogelkadavers
Het verwijderen van vogelkadavers is belangrijk om de virale lading in de natuur te verkleinen voor vogels en andere dieren. Er werden immers ook al wilde zoogdieren, zoals vossen, besmet door het eten van zieke en dode vogels. Om de besmettingskans van zoogdieren te verkleinen en verdere virusmutaties van vogelgriep bij zoogdieren te voorkomen, is het dus belangrijk dat vogelkadavers zoveel mogelijk verwijderd worden.
Hou ook huisdieren op afstand van dode en zieke vogels.
Wie verwijdert de vogelkadavers?
Alle grondeigenaars en terreinbeheerders moeten vogelkadavers op hun terreinen verwijderen. Het is aangewezen dat de gemeente samenwerkt met grondeigenaars en terreinbeheerders om de vogelkadavers te verwijderen uit de open ruimte.
Volgens artikel 135, §2, 5° van de nieuwe Gemeentewet is de gemeente bevoegd voor het nemen van passende maatregelen om rampen en plagen zoals epizoötieën (dierlijke epidemieën) te voorkomen en het verstrekken van de nodige hulp om ze te doen ophouden. Het verwijderen van door vogelgriep besmette vogelkadavers valt onder deze bepaling.
Hoe vogelkadavers verwijderen?
Een destructiebedrijf zoals Rendac kan de kadavers ophalen. Gaat het slechts over enkele kadavers , dan kan je ze ook in een diepe put begraven en goed toedekken met aarde. Opgelet! De kadavers moeten minimaal met 50 cm aangestampte aarde toegedekt worden zodat ze niet worden opgegraven door wilde dieren. Het vogelgriepvirus dat de huidige problemen veroorzaakt, kan andere diersoorten maar ook mensen besmetten, hoewel dit vrij ongebruikelijk is. Neem daarom steeds de juiste (bioveiligheid)maatregelen.
Wanneer personen (zoals gemeentelijke medewerkers) intensief in aanraking komen met vele kadavers (en zodoende veel viruslading) adviseren we dat zij ingeënt zijn tegen de seizoenale griep en dat het manipuleren van de kadavers niet gebeurt door personen met verminderde immuniteit.
Maatregelen als je in aanraking komt met zieke of dode vogels
Hieronder vind je een overzicht van de te volgen maatregelen als je in aanraking komt met zieke of dode vogels:
- bij veel kadavers raden we aan om van kledij te veranderen vooraleer je een andere activiteit start (het dragen van een werkschort of wegwerpoverall is ideaal)
- draag bij elk contact met zieke en dode vogelswegwerphandschoenen en een mondmasker (liefst FFP2)
- plaats het kadaver in een hermetisch afsluitbare, waterdichte zak en let hierbij op dat de buitenkant van de zak niet wordt besmet, verpak ook zo weinig mogelijk lucht in de zak
- verzegel de zak en plaats die in een tweede zak, waarbij je opnieuw zo weinig mogelijk lucht in de zak verpakt
- doe je handschoenen uit door ze binnenstebuiten te draaien en ze ook in de tweede plastic zak te plaatsen die jedaarna hermetisch afsluit (bijvoorbeeld met een sluitstrip)
- behandel de buitenkant van de tweede zak met zeep of ontsmettingsmiddel als deze bevuild is
- open de zak niet meer en bezorg die zo snel mogelijk aan de destructiefirma
- was steeds je handen, onderarmen en nagels met zeep of ontsmettingsmiddel nadat je een kadaver behandeld hebt en zéker vooraleer je voedsel vastpakt
- reinig eventuele vlekken en besmeurde plekken met zeep en water
- vervoer kadavers in een aanhangwagen of topbox, om besmetting van het voertuig te voorkomen, raden we aan om de zak op plasticfolie of in een geschikte doos te plaatsen
- is de aanhangwagen of topbox vuil, dan moet deze gereinigd en ontsmet